Cải táng dịp tết thanh minh là một nghi thức không thể thiếu của con cháu để tỏ lòng biết ơn đối với ông bà, tổ tiên và cũng là lúc con cháu cầu nguyện sức khỏe gặp nhiều may mắn và thành công trong công việc
Tết thanh minh đã được lưu giữ và truyền lại từ đời này sang đời khác của con người Việt Nam.
Theo phong tục và tập quán của người Việt Nam vào ngày tết thanh minh con cháu sẽ đi tảo mộ cho ông bà để tỏ lòng biết ơn của ông bà đã sinh dưỡng ra ta và cũng cầu cho sự bình yên khỏe mạnh, gặp nhiều may mắn và thành công cho mình và cho người thân trong gia đình
Cải táng dịp tết thanh minh là gì?
Việc cải táng và bốc mộ là việc rất quan trọng và tâm linh của dân tộc ta, không thể làm qua loa, sơ sài. Nếu bốc mộ đúng vào thời điểm tốt thì sẽ gặp được rất nhiều may mắn cho bản thân, có nhiều sức khỏe cho mình và người thân. Còn ngược lại nếu bốc một ngôi mộ kết hoặc đang kết thì sẽ mang lại xui xẻo, ốm đau, bệnh tật, làm ăn thất bát cho mình và những người thân trong gia đình .
Theo như Lịch m của dân tộc Việt Nam, một năm được chia thành 12 tháng và dựa vào thời điểm hòa trực (nghĩa là hai trực giống nhau đến ngày gần nhau) thì có thể tính là đang chuyển sang tháng mới không nhất thiết phải đợi vào ngày 29 hoặc 30 của tháng âm lịch để kết thúc.
Trong những ngày bốc mộ thì cần tránh những ngày lục xung, lục hại và lục hình và các ngày trùng tang, trùng phục, thọ tử,tam tang, sát chủ, nguyệt phá. Ngày nay nhiều gia đình đã chọn ngày tết thanh minh để cải táng lại mộ của ông bà tổ tiên và những người đã mất.
Làm gì khi cải táng tết thanh minh
Chuẩn bị các lễ vật gồm: hương, đèn, chè, quả, rượu, nước trong, trầu cau và tiền vàng
Mâm cỗ chay: xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo muối, bỏng, bơ.
Mâm cỗ mặn gồm rượu thịt, chân giò, gà luộc hoặc khoanh giò
Nếu có nhiều bát hương thì bát nào cũng phải thắp hương còn lễ vật đặt trên bàn có thể cũng chung
Lễ cúng không cần quá cầu kỳ chủ yếu để cúng 2 nơi đặt mộ và cúng gia tiên tại nhà.
Không nên đi vào những nơi hẻo lánh để tránh nguy hiểm. Tốt nhất hãy đi theo lối mòn mà những người đi trước đã để lại, phụ nữ mang thai không nên đi tảo mộ vì cơ thể yếu, dễ bị nhiễm lạnh và khí độc ở nghĩa trang, khi đi lại cần nhẹ nhàng, cẩn thận.
Bạn không nên làm lộn xộn và xới vun đất vụn, đá vụn để tránh ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan xung quanh, tránh giẫm đạp lên mộ của nhà khác hoặc đá vào đồ cúng trên mộ của người khác. Gia đình có trẻ nhỏ nên chú ý trông chừng các bé cẩn thận, những người sức khỏe yếu khi trở về nhà nên bước qua chậu than hoặc tắm nước lá bưởi để xua đi khí độc
Cải táng là việc trang trí và làm mới mộ của tổ tiên, ông bà và người đã mất. Vào ngày này mọi người trong gia đình sẽ phải đem cuốc xẻng để làm sạch cỏ dại đã mọc trên mộ sau đó đắp đất lên mộ để nó trông đẹp đẽ và sạch sẽ hơn trước. Ngoài ra phải kiểm tra xem nó có bị mối ăn hay là rắn động vật có đục vào hay không. Việc này khá là quan trọng đối với những người đã mất vì nó mang yếu tố tâm linh ảnh hưởng đến phong thủy và âm trạch, nếu có cần phải khắc phục ngay không nên để lâu.
sau đó các thành viên trong gia đình cần phải đứng ra cúng và đọc lễ để thể hiện lòng thành đối với tổ tiên, ông bà và những người đã mất trong gia đình cầu nguyện bình an sức khỏe cho bản thân và những người trong gia đình của mình. Ngoài ra còn phải thắp hương cho những mộ xung quanh để xin phép và cầu bình an.
Lễ cúng tết thanh minh tại nhà
Sau khi tảo mộ, trước khi cúng, cần dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ ngăn nắp, người cúng phải mặc quần áo sạch sẽ, chỉnh tề rồi lên hương, vái lạy tổ tiên và đọc văn khấn. Khi một tuần hương cháy hết thì gia đình có thể hóa vàng và xin thụ hưởng lộc, lễ vật cúng Thanh minh không quá cầu kỳ nhưng phải đầy đủ để cúng 2 nơi là nơi đặt mộ và cúng gia tiên ở nhà.
Các thành viên cùng nhau về làm mâm cơm dâng lên bàn thờ gia tiên và ăn uống sum vầy. Các thành viên trong gia đình đều làm lễ đón Tết Thanh minh. Lễ vật cúng kính vừa phải, chủ yếu là bánh trái, hoa, rượu trà và thịt heo.
Việc cúng Thanh minh đơn giản không phải vì không hiếu thảo với ông bà, cha mẹ, tổ tiên mà người Việt Nam ta tâm niệm rằng, đó chỉ là hình thức bên ngoài. Điều quan trọng nhất là con cháu đông đủ, yêu thương nhau và luôn hướng về những đấng sinh thành, những người sinh ra ta nuôi dưỡng ta và giúp ta có được như hiện tại
Ý nghĩa của việc cải táng dịp tết thanh minh
Tết thanh minh không phải là tết lớn của người Việt Nam nhưng nó gắn liền với đạo đức và bổn phận của con người Việt Nam, bổn phận của con cháu tưởng nhớ đến những người đã mất, những công lao của những người đi trước. Đây cũng là ngày giỗ tổ chung để con cháu báo hiếu đối với ông bà, đền đáp ơn sinh thành của ông bà tổ tiên.
Ông bà ta chọn ngày tết thanh minh là ngày cắt cỏ trên mộ và đắp đất trên mộ. Vì ngày này thời tiết chuyển sang ấm dần, mưa nhiều hơn, cây cỏ tốt hơn trùm lên mộ, có thể làm mộ sụt lở nên cần phải cắt cỏ và đắp thêm đất lên mộ.
Tết thanh minh là ngày lễ mang tính nhân văn, nhân đạo và chủ yếu mang tính chất tưởng niệm về những người đã mất, vì vậy không nhất thiết phải mâm cao cỗ đầy, càng không nên cúng nhiều tiền vàng, đốt nhiều giấy mã, điều này không những lãng phí và làm ô nhiễm môitrường mà còn không có ý nghĩa về mặt tâm linh, an ủi người sống và nhớ tới những người đã mất với lòng chân thành của con người
Không những việc đi cải táng thì những người đi cải táng còn là nơi sum họp gia đình với nhau và nhớ về cội nguồn những người đã khuất
Có nên cải táng dịp tết thanh minh
Đối với người dân Việt Nam việc cải táng ngày tết thanh minh là việc được ưu tiên hàng đầu
vì nó là điều quan trọng đối với ông bà tổ tiên, những người đã mất trong gia đình của chúng ta.
Trong ngày Thanh Minh, khu nghĩa địa trở nên đông đúc hơn những ngày bình thường. Các người lớn tuổi thì lo khấn vái tổ tiên của mình, trẻ em thì được theo cha mẹ để đi tảo mộ nhắm để biết được tổ tiên của mình ở đâu và là để tập cho chúng sự kính trọng tổ tiên qua tục viếng mộ.
Những người quanh năm đi làm ăn xa cũng thường trở về vào dịp này (có thể sớm hơn một, hai ngày vì nhiều lý do khác nhau) để tảo mộ gia tiên và sum họp với gia đình thể hiện lòng thành kính đối với những người đã mất của họ.
Ngày xưa, đa số mồ mả chỉ được đắp đất, dựng bia nên hàng năm, con cháu phải tổ chức dẫy cỏ và đắp đất thêm để giữ cho nấm mộ luôn được tôn cao trước sự bào mòn của mưa gió và mộ nào có bia thì kẻ lại chữ trên mộ cho rõ ràng. Ngày nay, mộ mới và mộ cải táng đều được xây bằng các loại vật liệu kiên cố, được trang hoàng đẹp đẽ. Đơn sơ thì trát xi măng, ốp gạch men, sang trọng phú quý thì sử dụng đá phiến cẩm thạch. Nhiều ngôi mộ còn được chạm khắc, cất mái che...
Tuy nhiên, người dân vẫn giữ phong tục xưa đến nay, đến tiết Thanh minh lại cùng nhau tảo mộ, quét vôi, kẻ bia, dọn dẹp, thắp hương để tổ tiên người thân và những người đã mất được cảm thấy ấm cúng hơn
Đó cũng được coi là đền đáp công ơn với ông bà tổ tiên những người đã mất đã sinh dưỡng mình và những người trong gia đình
